Bệnh mãn tính là gì? Triệu chứng, chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa các bệnh mãn tính
Bệnh mãn tính là một loại bệnh lý phổ biến, có thể ảnh hưởng đến hầu hết các bộ phận trong cơ thể và dẫn đến sự suy giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), các bệnh mãn tính là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên toàn cầu.
Bệnh mãn tính là gì?
Theo định nghĩa của Tổ chức Y tế Thế giới, bệnh mãn tính là các bệnh lý kéo dài và tiến triển chậm, thường không thể chữa khỏi hoàn toàn và có thể gây ra các biến chứng và hậu quả nghiêm trọng. Những bệnh này có thể ảnh hưởng đến các bộ phận trong cơ thể như phổi, tim, thận, tiểu đường, đường tiêu hóa và xương khớp.
Các bệnh mãn tính thường gặp hiện nay
Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD):
Đây là một trong những bệnh mãn tính phổ biến nhất và là nguyên nhân chính dẫn đến tử vong trên toàn thế giới. Bệnh COPD là một tình trạng viêm mãn tính của đường hô hấp và gây ra khó thở, ho khan, đau ngực và khó khăn khi thở.
Bệnh viêm khớp mãn tính (RA):
Đây là một bệnh mãn tính khác ảnh hưởng đến các khớp và mô mềm xung quanh. Bệnh này gây ra đau, sưng, cứng khớp và dẫn đến sự suy giảm chức năng và chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Bệnh viêm khớp kéo dài có thể gây ra nhiều bất tiện cho người bệnh trong cuộc sống sinh hoạt hàng ngày.
Bệnh cao huyết áp
Đây là một bệnh mãn tính gây ra tăng áp lực trong mạch máu, dẫn đến nguy cơ suy tim, đột quỵ, suy thận và các biến chứng khác.
Bệnh Tiểu đường
Đây là một bệnh mãn tính gây ra tình trạng tăng đường huyết, dẫn đến các biến chứng như suy thận, suy gan, đục thủy tinh thể và các vấn đề về thần kinh.
Bệnh tuyến tiền liệt (BPH)
Đây là một bệnh mãn tính phổ biến ở nam giới, làm tăng kích thước của tuyến tiền liệt và gây ra các triệu chứng như tiểu buốt, tiểu nhiều lần, tiểu không được hoàn toàn và tiểu đêm nhiều lần.
Các triệu chứng thường gặp của các bệnh mãn tính
Triệu chứng của bệnh mãn tính phụ thuộc vào bệnh lý cụ thể và bộ phận nào trong cơ thể bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, một số triệu chứng chung của các bệnh mãn tính bao gồm:
- Khó thở và ho khan (ở bệnh COPD)
- Đau, sưng và cứng khớp (ở bệnh RA)
- Đau ngực, khó thở và mệt mỏi (ở bệnh tim mạch)
- Tiểu buốt, tiểu nhiều lần và tiểu không được hoàn toàn (ở bệnh tuyến tiền liệt)
- Tăng huyết áp và đau đầu (ở bệnh cao huyết áp)
- Tăng đường huyết, đau thần kinh và đục thủy tinh thể (ở bệnh tiểu đường)
Các bệnh mãn tính thường gây ra nhiều triệu chứng khiến người bệnh khó chịu dai dẳng, chất lượng cuộc sống kém.
Điều trị bệnh mãn tính
Việc điều trị bệnh mãn tính phụ thuộc vào bệnh lý cụ thể và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân.
Để điều trị bệnh mãn tính, có thể sử dụng các phương pháp khác nhau bao gồm thuốc, phẫu thuật và thay đổi lối sống.
Điều trị thuốc
Các loại thuốc khác nhau được sử dụng để điều trị bệnh mãn tính, bao gồm:
- Thuốc giảm đau và kháng viêm: được sử dụng để giảm đau và viêm, giúp cải thiện chức năng của các bộ phận bị ảnh hưởng.
- Thuốc kháng sinh: được sử dụng để điều trị các bệnh mãn tính do nhiễm trùng, giúp loại bỏ các vi khuẩn gây bệnh.
- Thuốc làm giảm triệu chứng: được sử dụng để giảm các triệu chứng của bệnh mãn tính như ho khan, khó thở và đau.
- Thuốc điều trị căn bệnh gốc: được sử dụng để điều trị các căn bệnh gốc gây ra bệnh mãn tính như tăng huyết áp, tiểu đường, bệnh tim mạch và bệnh tuyến tiền liệt.
Phẫu thuật
Trong một số trường hợp, phẫu thuật có thể được sử dụng để điều trị bệnh mãn tính, bao gồm:
- Phẫu thuật thay khớp: được sử dụng để điều trị bệnh mãn tính ở khớp như bệnh xương khớp và bệnh viêm khớp.
- Phẫu thuật tuyến tiền liệt: được sử dụng để điều trị bệnh tuyến tiền liệt nặng, khi các phương pháp điều trị khác không hiệu quả.
Thay đổi lối sống
Thay đổi lối sống là một phương pháp quan trọng để kiểm soát và điều trị bệnh mãn tính. Các thay đổi lối sống bao gồm:
- Tập thể dục thường xuyên: giúp cải thiện sức khỏe và giảm nguy cơ mắc bệnh.
- Ăn một chế độ ăn lành mạnh: giúp cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể.
- Ngừng hút thuốc: giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính liên quan đến hệ thống hô hấp.
- Giảm cân nếu cần thiết: giảm áp lực lên các khớp và tránh tiếp xúc với các tác nhân gây kích thích: như hóa chất, bụi, khói thuốc, không khí ô nhiễm, để giảm nguy cơ bị viêm phế quản và viêm phổi.
Ngoài điều trị bệnh lý còn có thể chủ động kiểm soát các bệnh mãn tính bằng cách tự theo dõi ở nhà và thay đổi thói quen sinh hoạt.
Ngoài ra, các biện pháp phòng ngừa bệnh mãn tính cũng rất quan trọng. Các biện pháp phòng ngừa bao gồm:
- Tránh tiếp xúc với các chất gây kích thích: như hóa chất, khói thuốc, bụi, không khí ô nhiễm.
- Tăng cường vệ sinh cá nhân: giữ sạch môi trường sống và tiếp xúc với các tác nhân gây bệnh.
- Điều chỉnh lối sống: bao gồm tập thể dục thường xuyên, ăn uống lành mạnh, giảm cân nếu cần thiết và ngừng hút thuốc.
Ngoài ra, những người có nguy cơ mắc bệnh mãn tính cần phải thường xuyên kiểm tra sức khỏe để phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời.
Tìm hiểu thêm về các bệnh mãn tính hoặc thông tin về sức khỏe cần tư vấn thêm, vui lòng để lại câu hỏi tại kênh Chuyên gia Sức Khỏe.