Cẩn thận với sỏi niệu quản – nguy cơ và cách phòng tránh

Sỏi niệu quản là một căn bệnh khá phổ biến, tuy nhiên nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng. Tìm hiểu và nắm bắt thông tin về sỏi niệu quản sẽ có thể giúp bạn bảo vệ được cuộc sống khỏi những nguy cơ mắc phải. Hãy cùng tìm hiểu!

Nguy cơ mắc phải bệnh sỏi niệu quản hiện nay

Sỏi niệu quản là gì?

Sỏi niệu quản là tình trạng có sỏi trong đường niệu quản, một hệ thống tuyến tiền liệt, niệu đạo, bàng quang và niệu quản dẫn nước tiểu ra khỏi cơ thể.

Sỏi niệu quản thường được hình thành khi một hoặc nhiều chất khoáng (như canxi, oxalate, urat, cystin,..) trong nước tiểu có nồng độ cao và không được giải phóng đầy đủ ra khỏi cơ thể. Khi chất này tích tụ và kết tủa, chúng sẽ tạo thành các hạt nhỏ, lớn dần lên và có thể bị gây ra sỏi niệu quản.

Sỏi niệu quản là bệnh lý hình thành nên những viên sỏi mắc kẹt tại đường niệu quản.

Nguyên nhân xuất hiện sỏi niệu quản

Sỏi niệu quản có thể được hình thành do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:

• Chế độ ăn uống không hợp lý: ăn quá nhiều thực phẩm giàu oxalat (như cà chua, rau cải, sô cô la…) hoặc protein động vật có thể dẫn đến tăng nồng độ axit uric trong nước tiểu, góp phần hình thành sỏi niệu quản.
• Thiếu nước: việc uống ít nước có thể làm cho nước tiểu đặc hơn, dễ hình thành sỏi.
• Bệnh lý đường tiết niệu: các bệnh như viêm cơ bàng quang, tắc tia sữa, bệnh thận tái phát có thể là nguyên nhân gây sỏi niệu quản.
• Yếu tố di truyền: những người có tiền sử bệnh sỏi niệu quản trong gia đình cũng có nguy cơ cao hơn để bị mắc bệnh này.

Triệu chứng nhận biết của sỏi niệu quản

Những triệu chứng của sỏi niệu quản có thể khác nhau tùy theo kích thước và vị trí của sỏi. Tuy nhiên, một số triệu chứng chung của bệnh này bao gồm:

• Đau lưng hoặc đau bụng: đau có thể lan ra vùng bụng dưới hoặc bên cạnh, thường đau dữ dội và đột ngột.
• Đau khi đi tiểu: đau có thể diễn ra khi nước tiểu chạm vào sỏi, cảm giác này thường rất khó chịu và đau đớn.

Sỏi niệu quản gây khó khăn và đau rát mỗi khi đi tiểu vô cùng khó chịu.

• Tiểu ít hoặc tiểu không hết: do sỏi gây tắc niệu quản, khiến cho nước tiểu không thể thoát ra được một cách hoàn chỉnh.
• Buồn nôn, nôn mửa: triệu chứng này thường xảy ra khi sỏi di chuyển và gây ra kích thích trên niệu quản.
• Tiểu đỏ hoặc có máu: khi sỏi di chuyển trên niệu quản, chúng có thể gây tổn thương hoặc làm rách niệu quản, gây ra tiểu đỏ hoặc có máu.

Cách phòng ngừa sỏi niệu quản

Có thể áp dụng những biện pháp thay đổi thói quen sống hàng ngày cực kỳ đơn giản sau để phòng tránh sỏi niệu quản hiệu quả:

• Uống đủ nước: uống khoảng 2-3 lít nước mỗi ngày, giúp cho nước tiểu luôn trong trạng thái sệt, hạn chế sự hình thành sỏi.
• Giảm tiêu thụ các thực phẩm giàu oxalat: giảm sự tiêu thụ các thực phẩm như cà chua, rau cải, sô cô la, đậu… có chứa nhiều oxalat, giúp giảm nguy cơ hình thành sỏi.
• Kiểm soát cân nặng: người béo phì có nguy cơ cao hơn để bị sỏi niệu quản, do đó kiểm soát cân nặng là một biện pháp quan trọng để phòng tránh bệnh này.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ: kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện các bệnh lý đường tiết niệu sớm, từ đó giảm nguy cơ mắc sỏi niệu quản.

Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Nếu bạn có những triệu chứng như đau lưng, đau bụng, đau khi đi tiểu, tiểu đỏ hoặc có máu, buồn nôn hoặc nôn mửa… liên tục trong một khoảng thời gian dài, bạn nên đi khám bác sĩ để được khám và chẩn đoán kịp thời. Nếu không được điều trị kịp thời, sỏi niệu quản có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như nhiễm trùng niệu đạo, suy thận, hoặc thậm chí là mất thận.

Tùy theo trường hợp, bác sĩ có thể đưa ra những phương án chữa bệnh như:

Điều trị bằng thuốc

Điều trị sỏi niệu quản bằng thuốc thường được sử dụng cho các sỏi có kích thước nhỏ và có thể được loại bỏ tự nhiên qua nước tiểu. Thuốc có thể giúp làm tan và loại bỏ sỏi, giúp cho sỏi dễ dàng bị loại bỏ qua đường tiết niệu. 

Điều trị bằng cách dùng thuốc và uống nhiều nước mỗi ngày là phương pháp điều trị tốt nhất khi phát hiện bệnh sớm.

Sử dụng sóng âm

Sử dụng sóng âm (ESWL) là một phương pháp điều trị không xâm lấn, sử dụng sóng âm để đập vỡ sỏi thành các mảnh nhỏ hơn, giúp cho sỏi dễ dàng bị loại bỏ qua đường tiết niệu. 

Thủ thuật nội soi

Thủ thuật nội soi là phương pháp sử dụng thiết bị nội soi để tiếp cận và loại bỏ sỏi niệu quản. Phương pháp này thường được sử dụng cho các sỏi có kích thước lớn hơn hoặc sỏi không thể loại bỏ được bằng phương pháp ESWL. 

Phẫu thuật

Phẫu thuật là phương pháp cuối cùng được sử dụng để điều trị sỏi niệu quản, thường được sử dụng cho các trường hợp nghiêm trọng nhất hoặc sỏi quá lớn và không thể loại bỏ được bằng phương pháp trên. Phẫu thuật thường được thực hiện dưới tình trạng gây tê hoặc gây mê toàn thân và có thể gây ra nhiều tác dụng phụ như nhiễm trùng, chảy máu hoặc đau sau khi phẫu thuật.

Tìm hiểu thêm về nguy cơ sỏi tiết niệu và thông tin sức khỏe hoặc cần tư vấn thêm, vui lòng để lại câu hỏi tại kênh Chuyên gia Sức Khoẻ.